Olimpiyat oyunlarında madalya kazanmak önemlidir. 1896’dan bu yana yaz olimpiyatlarında bazı ülkelerden daha fazla madalya kazanan sporcular var. Tabii ki bazı spor dallarının avantajlı olduğunu kabul etmek gerekiyor. Boks, güreş gibi dallarda bir sporcunun tek madalya şansı bulunuyor. Özellikle yüzme ve jimnastik ise madalya deposu.
Hele bir de istikrarlı ve uzun kariyerli bir sporcu varsa ortada, o zaman rekorlara hazır olun. İşte yaz olimpiyatlarının en çok madalya kazanan 25 sporcusu:
1 MİCHAEL PHELPS (Yüzme) 28 madalya: Phelps aslında ilk kez 2000 yılında 15 yaşında olimpiyatlara katıldı. 200 metre kelebekte final yüzdü ve beşinci olabildi.
2004’te ise artık 19 yaşındaydı ve hedefi Mark Spitz’in bir olimpiyatta 7 altın rekorunu kurabilmekti. Atina’da gövde gösterisi yaptı. 6 altın, 2 bronz madalya kazandı. 200 serbest ve 4×100 bayrak 8 altın hedefinden onu ayırmıştı.
2008’de Pekin’de, sırf saat farkı nedeniyle, ABD’de onu izlemek isteyenleri zorlamasın diye finaller sabah seansına alındı.
Önce 4×100 serbest bayrakta direkten döndü. İlk ayakta yüzdü Phelps. Son 100 metreye gelindiğinde Fransızlar ciddi şekilde fark yakalamıştı. Amerikalı Jason Lezak’ın tarihi performansı, Phelps’e altını getirdi. Nasıl bugün hala 1966 Dünya Kupası finalinde top direkten içeri mi düştü diye soruyorsak, 2008, 100 metre kelebek finalinin sonucu da belirsiz kalacak hep. Sırp yüzücü Milorad Cavic ile beraber finişe geldi Phelps. Uzun süre kimin birinci olduğu anlaşılamadı. Sonunda karar Phelps lehine çıktı. Ama sonuçtan bugün bile kimse emin değil. Ama şu bir gerçek ki, Phelps, 8 altın madalya alarak Spitz’in rekorunu geçmeyi başardı.
Londra’da Phelps belki 4 yıl önceki kadar formda değildi ama bu haliyle bile 4 altın, 2 gümüş almayı başardı. Arada 2 yıl sporu bıraktı. 2014’te geri dönüş yaptı havuzlara. 2016 Rio’da 31 yaşındaydı. Yaşlı kurt buradan da 5 altın, 1 gümüş çıkardı. Yani toplamda 23 altın, 3 gümüş ve 2 bronz madalyayla olimpiyat kariyerini tamamladı.
2 LARİSSA LATYNİNA (Jimnastik) 18 madalya: Jimnastik genelde sporcuların çok genç yaşta öne çıktığı bir dal. Ama Sovyetler Birliği adına yarışan Ukraynalı Larissa Latynina bunun tersini kanıtlayan bir kariyere sahip. Uzun süre bale yapan Latynina bir de Sovyetler Birliği’nin olimpiyat oyunlarına katılma konusundaki isteksizliği işin içine girince, ilk kez 1956’da 22 yaşında büyük organizasyona katıldı. Melbourne’da 4 altın, 1 gümüş madalya elde etti.1960 Roma’da 3 altın, 2 gümüş ve 1 bronzla seriye devam etti. 1964 Tokyo’da 30 yaşındaydı Sovyet sporcu. Buradan da 2 altın, 2 gümüş, 2 bronz aldı. Sessiz sedasız kazanılan bu madalyalar, Phelps gelene kadar zirveyi tutuyordu.
3 NİKOLAY ANDRİYANOV (Jimnastik) 15 madalya: Sovyet sporcu ilk kez 1972 Münih Olimpiyatı’nda sahne aldı. Yer hareketlerinde kazandığı altın madalya, serinin başlangıcıydı. Buna bir gümüş ve bir bronz da eklendi. 1976 Montreal ise tam bir zafer yürüyüşüydü. Genel klasman dahil 4 altının yanında 2 gümüş ve bir bronz vardı. 1980 Moskova’da artık 29 yaşındaydı. 2 altın, 1 gümüş ve 1 bronzla olimpiyat kariyerini tamamladı. Ne yazık ki 2011’de 59 yaşında yaşamını kaybetti.
4 BARİS SHAKHLİN (Jimnastik) 13 madalya: Bir başka Sovyet jimnastikçi karşımızda. Shakhlin 1956 Melbourne’da 24 yaşında 2 altın madalya kazandı. 1960 Roma’da Shakhlin, olimpiyatı domine etti. 4 altın, 2 gümüş ve 1 bronz kazandı. 1964 Tokyo’da ise 32 yaşında olmasına rağmen 1 altın, 2 gümüş ve 1 bronz çıkardı. Bir olimpiyat önce madalyalar başlasaydı muhtemelen sıralamada daha yukarıda olacaktı.
5 EDOARDO MANGİAROTTİ (Eskrim) 13 madalya: İtalyan sporcu, Olimpiyat ve dünya şampiyonalarında toplam 39 altınla, eskrim tarihinin en başarılı ismidir. 1936 Berlin’de daha 17 yaşındayken epe takımda gelen altın madalya, gelecek için büyük bir işaretti. Ne var ki, bir sonraki olimpiyat 12 yıl sonra yapılabilecekti. 1948 Londra’da 2 gümüş, 1 bronz kazandı. 1952 Helsinki ise olimpiyat sahnesine imza bırakışına tanık olacaktı herkes. 2 altın ve 2 gümüş madalya geldi. 1956’nın cirosu 2 altın, 1 bronzdu. 1960 Roma’da yaşı 41’di. Orada da 1 altın, 1 gümüşle bu parlak kariyere noktayı koydu Mangiarotti.
6 TAKASHİ ONO (Jimnastik) 13 madalya: Bu jimnastik efsanesi ilk kez 1952’de sahne aldı. 1 bronz aldı. 4 yıl sonra Melbourne’da 25 yaşındaydı artık. 1 altın, 3 gümüş ve 1 bronz kazandırdı ülkesine. 1960 Roma’da 3 altın, 1 gümüş, 2 bronzla ağırlığını iyice hissettirdi. Kendi ülkesinde yapılan 1964 Olimpiyatları, Ono için veda niteliğindeydi. Takımda gelen altın madalyayla Ono, kariyerini noktaladı.
7 PAAVO NURMİ (Atletizm) 12 madalya: Finlandiya’nın uzun mesafe geleceğinin yetiştirdiği büyük efsane, 1920 Antwerp Olimpiyatı’nda ilk kez kendini gösterdi. 10 bin metre, bireysel kros ve takım krosta altın, 5 bin metrede gümüş elde etti. Nurmi için 1924 Paris tam bir gövde gösterisine dönüştü. 1500 metre, 5 bin metre, bireysel kros, takım kros ve 3 bin metre takımda altın madalyanın sahibi oldu. 1928 Amsterdam’ı ise 1 altın, 2 gümüşle tamamladı. Bugün Helsinki Olimpiyat Stadı’nın önünde bir heykeli vardır.
8 BİRGİT FİSCHER (Kano) 12 madalya: Alman sporcu hem Doğu Almanya hem de Birleşik Almanya için madalyalar kazandı. 1980’de henüz 18 yaşındayken altın madalya kazandı takım yarışında. Doğu Almanya’nın Los Angeles boykotu, olası madalyalarını engelledi. 1988 Seul’de ise 2 altın, 1 gümüş kazandı. 1992’de artık Almanya’yı temsil ediyordu. 1 altın ve 1 gümüş geldi. 1996 Atlanta’da tarife aynıydı. 2000’de Sidney’de 38 yaşında 2 altın madalya kazandı. Fischer 2004 Atina’da artık 42 yaşındaydı. Ama 1 altın, 1 gümüş de orada ekledi.
9 SAWAO KATO (Jimnastik) 12 madalya: Japon sporcu, 1968’de 3 altın, 1 bronz madalya elde etti. 1972 Münih’te 3 altına 2 gümüş ekledi. 1976 Montreal’de ise 2 altın, 1 gümüş kazandı. Toplam olimpiyat altın madalyası sayısında en başarılı Japon sporcudur.
10 JENNY THOMPSON (Yüzme) 12 madalya: Amerikalı yüzücü, 1992 Barcelona’da 2 altın ve 1 gümüş alarak başladı uzun Olimpiyat macerasına. 4 yıl sonra kendi ülkesinde 3 altın madalya taktı boynuna. 2000 Sidney’de de başarısı sürdü. 3 altın ve 1 bronz geldi. 2004 Atina’da bayraklarda kazandığı 2 gümüşle macerayı sonlandırdı.
11 ISABEL WERTH (Binicilik) 12 madalya: Alman binicilik efsanesi, dresajda bir marka. 1992’de 1 altın, 1 gümüş, 1996’da 2 altın, 2000’de 1 altın, 1 gümüş, 2008’de 1 altın, 1 gümüş, 2016’da 1 altın, 1 gümüş ve 2021’de hem de 52 yaşında 1 altın, 1 gümüş elde etti.
12 RYAN LOCHTE (Yüzme)12 madalya: Amerikalı yüzücü, kariyeri boyunca Michael Phelps’in gölgesinde kaldı. Lochte, 2004-2016 arasında katıldığı 4 olimpiyatta 6 altın, 3 gümüş, 3 bronz madalya kazandı.
13 DARA TORRES (Yüzme) 12 madalya: Spor tarihinin en uzun soluklu kariyerlerinden birine sahip Torres. 1984’te 17 yaşında başlayan ve 2008’de 41 yaşında biten verimli dönemde olimpiyatlarda 4 altın, 4 gümüş ve 4 bronz madalya kazandı.
14 ALEXEİ NEMOV (Jimnastik) 12 madalya: Rus sporcu, 1996 ve 2000 olimpiyat oyunlarında jimnastiğe damgasını vuran isim oldu. 4 altın, 2 gümüş, 6 bronz madalya kazandı.
15 NATALİE COUGHLİN (Yüzme) 12 madalya: Amerika’nın altın nesil yüzücülerinden birisi. 2004 Atina, 2008 Pekin ve 2012 Londra’da 3 altın, 4 gümüş ve 5 bronz madalya kazandı.
16 MARK SPİTZ (Yüzme) 11 madalya: İşte efsane. 1968’de 2 altın, 1 gümüş, 1 bronz aldı. Ama asıl ününü 1972 Münih’te 7 altın madalya kazanarak yaptı. Bu rekorun kırılması için 36 yıl beklendi.
17 MATT BİONDİ (Yüzme) 11 madalya: Amerikalı sporcu 1984, 1988 ve 1992 olimpiyatlarında 8 altın, 2 gümüş ve 1 bronz madalya kazandı.
18 VERA CASLAVSKA (Jimnastik) 11 madalya: Çekoslovak sporcu 1964 ve 1968 olimpiyatlarının yıldızları arasındaydı. 7 altın ve 4 gümüş madalyayla spor tarihine geçti.
19 VİKTOR CHUKARİN (Jimnastik) 11 madalya: Sovyet sporcu, 1952 ve 1956’da toplam 7 altın, 3 gümüş ve 1 bronz madalya elde etti.
20 ALLYSON FELİX ( Atletizm) 11 madalya: Amerikalı atlet, 2004 Atina ile başlayıp 2021’de Tokyo’ya kadar giden kariyerinde pistte fırtınalar estirdi. 7 altın, 3 gümüş ve 1 bronz aldı.
21 CARL OSBURN (Atıcılık) 11 madalya: Amerikalı sporcu, 1912, 1920 ve 1924 olimpiyatlarında mücadele etti. 5 altın, 4 gümüş ve 2 bronz aldı.
22 EMMA MCKEON (Yüzme) 11 madalya: Avustralyalı yüzücü, son 2 olimpiyatın yıldızlarından. 5 altın, 2 gümüş ve 4 bronz kazandı.
23 CARL LEWİS (Atletizm) 10 madalya: Gerçek bir efsane. 1984 Los Angeles’ta Jesse Owens’ın 1936 başarısını tekrarladı. 100 metre, 200 metre, 4×100 bayrak ve uzun atlamada altın kazandı. Katıldığı 4 olimpiyatta da uzun atlamada altın aldı. Toplamda 9 altın ve 1 gümüş madalya kazandı.
24 KATİE LEDECKY (Yüzme) 10 madalya: Son 3 olimpiyata damgasını vuran isimlerden birisi. 7 altın ve 3 gümüş madalya kazandı.
25 ALADAR GEREVİCH (Eskrim) 10 madalya: Macar sporcu, 1932-1960 arasında 6 olimpiyatta 7 altın, 1 gümüş, 2 bronz aldı. Son madalyasını aldığında 49 yaşındaydı.